Türkiye’nin küresel ekosisteminde sektörün rekabet edebilme ve gücünün devamlılığı açısından ticari araçlarda KDV’nin yüzde 1’e düşürülmesini çok kıymetli bir adım olarak değerlendiren Makinsan Genel Müdürü Ali İhsan Çulha, “Ancak bilinmelidir ki ister üretici olun, ister ithalatçı ister satıcı olun, pazarda talep yetersizliğinden gerileme meydana geldi. Artan döviz kurlarının maliyete yansıması uzun sürmedi. Bir anda talebin azalması, üretim adetlerinin düşmesi ile pazarda daralma meydana geldi. Enflasyonun artması, faizlerin yükselmesi de durgunluğu hat safhaya çıkardı. Devlet de durgunluğu çözebilmek açısından kendi üzerine düşen görevi yerine getirebilmek için, topladığı vergiden fedakarlık göstererek geçici de olsa KDV oranını yüzde 18’den yüzde 1’e düşürdü” şeklinde konuştu.
İhracat yapmayan işletmelerin durumu kötü
Geçici vergi indiriminin çekici fiyatlarına etki edeceğini belirten Çulha, yüksek faiz ortamında yeni bir araç almaktan, yatırım yapmaktan kaçınıldığına dikkat çekti. “İşletmeler düşük büyüme ile resesyona girecekler, dolayısıyla yeni yatırımlardan kaçınılacak. İhracat yapmayan işletmelerin durumu kötü. Önümüzdeki birkaç ayda daha kötüye gidilebilir” diyen Çulha, değerlendirmelerini şöyle sürdürdü:
“İthalatçı için KDV yüzde 1 olumlu olabilir ancak üretici için durum aynı değildir. Neden mi? Çünkü üretici aracı üretmek için üzde 18 KDV’li malzeme alıp yüzde 1 ile satacaktır. Yüzde 17 KDV devlette kalacaktır. Ancak zor durumda olan işletmeler için ekstra yük getirecektir. Bu uygulamaların sektörü canlandırmak için yapılmış olması güzel ama komple herkese veya ilgili sektöre de aynı oranda KDV indiriminin yapılmasıyla daha güzel olacağının kanaatindeyim.”
KDV indirimi ile sektör canlanabilir
Treyler ve üstyapı sektörünün bu teşvik dışında tutulmasını, yeterince lobi yapılmamasına ve devletin de gerek duymamasına bağlayan Ali İhsan Çulha, Eğer KDV’de indirim olursa sektörün canlanabileceğini vurgulayarak şunları söyledi: “Merdiven altı firmaları ile rekabet etme gücü arttırılır. Ancak girdi kalemlerinde de KDV indirimi yapılmaması KDV’nin üretici şirketin kasasında değil de devlet kasasında kalacağının göstergesidir. Sadece al-satçılar işine yarayan bir KDV indirimi olur. Çünkü bizden yüzde 1 ile alır müşteriye yüzde 1 satar, farktan etkilenmez. Oysa üretici firma aynı değil.”
Geçici vergi indiriminin çekici fiyatlarına etki edeceğini belirten Çulha, yüksek faiz ortamında yeni bir araç almaktan, yatırım yapmaktan kaçınıldığına dikkat çekti. “İşletmeler düşük büyüme ile resesyona girecekler, dolayısıyla yeni yatırımlardan kaçınılacak. İhracat yapmayan işletmelerin durumu kötü. Önümüzdeki birkaç ayda daha kötüye gidilebilir” diyen Çulha, değerlendirmelerini şöyle sürdürdü:
“İthalatçı için KDV yüzde 1 olumlu olabilir ancak üretici için durum aynı değildir. Neden mi? Çünkü üretici aracı üretmek için üzde 18 KDV’li malzeme alıp yüzde 1 ile satacaktır. Yüzde 17 KDV devlette kalacaktır. Ancak zor durumda olan işletmeler için ekstra yük getirecektir. Bu uygulamaların sektörü canlandırmak için yapılmış olması güzel ama komple herkese veya ilgili sektöre de aynı oranda KDV indiriminin yapılmasıyla daha güzel olacağının kanaatindeyim.”
KDV indirimi ile sektör canlanabilir
Treyler ve üstyapı sektörünün bu teşvik dışında tutulmasını, yeterince lobi yapılmamasına ve devletin de gerek duymamasına bağlayan Ali İhsan Çulha, Eğer KDV’de indirim olursa sektörün canlanabileceğini vurgulayarak şunları söyledi: “Merdiven altı firmaları ile rekabet etme gücü arttırılır. Ancak girdi kalemlerinde de KDV indirimi yapılmaması KDV’nin üretici şirketin kasasında değil de devlet kasasında kalacağının göstergesidir. Sadece al-satçılar işine yarayan bir KDV indirimi olur. Çünkü bizden yüzde 1 ile alır müşteriye yüzde 1 satar, farktan etkilenmez. Oysa üretici firma aynı değil.”
2019 yılında mevcudu koruyacağız
2019 yılı pazar öngörülerini de paylaşan Çulha, zor zamanlardan geçtiklerini belirterek ciddi badireler atlatıldığına işaret etti. “Ülkemizin orta gelir tuzağından kurtulması önemli ancak, çok üretip, ucuza üretmeyi öğrenmemiz gerekiyor” diyen Çulha, “Ürününü oluşturan bileşenlerin birçoğunun ülkemizde üretilmesi önemli, bu oluşum ülkemizde üretilen ürünle maliyetini düşürecek. Birçok ürün dövize bağlı fiyatlanıyor. Dolayısıyla maliyetleri aşağıya çekmemiz, bu döviz kurları ile mümkün görünmüyor. Öte yandan, ekonomi, jeopolitik vb. risklerden dolayı döviz arttı, dengelemek adına faizler arttı, enflasyon arttı, alım gücü düştü. Fiyat artışları karşısında da tüketici bu gelişmelerden çok tedirgin oldu. Aynı nispette bizde etkilendik. Fiyat vermekte ve pazarı oluşturmakta çok zorlu süreçlerden geçtik, geçiyoruz. Her şey atlatılmış değil. Dolayısıyla mevcudu koruma politikası 2019 yılında devam edecek. Daha çok ihracat hedeflenecek, daha ucuz, daha çok ürün herkes için mutluluk verici. Talepler yeterli olur ise arz da trend yakalanır” şeklinde konuştu.
2019 yılı pazar öngörülerini de paylaşan Çulha, zor zamanlardan geçtiklerini belirterek ciddi badireler atlatıldığına işaret etti. “Ülkemizin orta gelir tuzağından kurtulması önemli ancak, çok üretip, ucuza üretmeyi öğrenmemiz gerekiyor” diyen Çulha, “Ürününü oluşturan bileşenlerin birçoğunun ülkemizde üretilmesi önemli, bu oluşum ülkemizde üretilen ürünle maliyetini düşürecek. Birçok ürün dövize bağlı fiyatlanıyor. Dolayısıyla maliyetleri aşağıya çekmemiz, bu döviz kurları ile mümkün görünmüyor. Öte yandan, ekonomi, jeopolitik vb. risklerden dolayı döviz arttı, dengelemek adına faizler arttı, enflasyon arttı, alım gücü düştü. Fiyat artışları karşısında da tüketici bu gelişmelerden çok tedirgin oldu. Aynı nispette bizde etkilendik. Fiyat vermekte ve pazarı oluşturmakta çok zorlu süreçlerden geçtik, geçiyoruz. Her şey atlatılmış değil. Dolayısıyla mevcudu koruma politikası 2019 yılında devam edecek. Daha çok ihracat hedeflenecek, daha ucuz, daha çok ürün herkes için mutluluk verici. Talepler yeterli olur ise arz da trend yakalanır” şeklinde konuştu.