Avrupa Birliği Ülkeleri’ne yük taşımacılığı yapan, kamyon, çekici ve römork gibi araçlara verilen Yola Elverişlilik Muayene Hizmeti hakkındaki bilgileri TÜVTÜRK Teknik Eğitmeni Mehmet Savaş Uçar anlattı.
-Yola Elverişlilik Muayenesi; aracın Periyodik Muayenesi’ne ek olarak Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu’nun (EEC) 96/96/AT direktifine göre uygulanma esaslarını kapsamaktadır.
-Yola Elverişlilik Muayenesi’nde sözkonusu taşıtların egzoz emisyon ve motor gürültü seviyelerinin maksimum değerleriyle römork ve yarı römorklarının sahip olması gereken güvenlik kurallarının bulunup bulunmadığı kontrol edilir. Ayrıca can ve mal güvenliği başta olmak üzere, ülkemizde trafik tesciline kayıtlı araçların teknik özellikleri de incelenir.
-Bu özel muayene, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş 19 ilde bulunan, 30 “TÜVTÜRK Araç Muayene İstasyonu” tarafından gerçekleştirilir.
-Muayeneden problemsiz geçen araçlar, Yola Elverişlilik belgesi almaya hak kazanırlar.
-Yola Elverişlilik Muayenesi geçerlilik süresi bir yıldır.
Muayene edilecek araçlar için tescil ve trafik belgeleriyle birlikte aracın üreticisinden alınan ve aracın teknik özelliklerini belirten Conterence Europeenne des Ministres des Transports (CEMT) Belgesi zorunludur. Yola Elverişlilik Muayenesi yapılabilmesi için aracın geçerli bir Periyodik Muayenesi olması da gerekir. Periyodik Muayene süresi geçen araçlar için Yola Elverişlilik Muayenesi Periyodik Muayene ile birlikte yapılır.
ARAÇLARIN TEKNİK ŞARTLARA GÖRE SINIFLANDIRILMASI
Ulaştırma Bakanlığı Avrupa Konferansı (UBAK) Bakanlar Konseyi’nin CEMT/CM Kararları’nda açıklanan gürültü ve egzoz emisyon değerlerine göre; bu özelliklere haiz araçlar EURO l, EURO II, EURO III, EURO IV ve EURO V sınıflarına ayrılmışlardır.
CEMT belgelerinde belirtilen Egzoz Gazı Emisyon değerleri; Tip Onayı alırken üretici firmalar tarafından
karşılanması gereken şartlardır.Araçların sahip oldukları sınıflaraşağıdaki sembollerle araç üzerinde
gösterilir.
KONTROLDEN GEÇMELERI ZORUNLU
Yola Elverişlilik Muayenesi’nde, yayımlanan yönergelere göre aşağıdaki aksam, sistem veya parçalaların zorunlu olarak kontrolü yapılır:
-Araç tanıtım numarası (Şasi No )
-Fren sistemi
-Direksiyon ve direksiyon simidi
-Görüş özellikleri
-Lambalar, yansıtıcılar ve elektrik teçhizatı
-Dingiller, tekerlekler, lastikler, süspansiyon
-Şasi ve şasi bağlantıları
-Zorunlu ekipmanlar
-Egzoz gazı emisyon ölçümü
-Gürültü Kirliliği ve seviyesinin Kontrolü
Araçların lastik diş derinliği Yola Elverişlilik Muayenesi için minimum 2 milimetre olmalıdır.
Araçlar (yarı römork çekicileri hariç) ve römorkları, belirtilen düzenlemelere göre, bir geri alt çalışma, koruma aygıtına sahip olmalıdır.
Araçlar ilgili EEC direktiflerine uygun olarak bir yönetme dümen aygıtına (direksiyona) sahip olmalıdırlar.
Araçlar, anti- fren kilitlenme sistemine (ABS)sahip olmalıdırlar.
Araçlar belirtilen düzenlemelere uygun, aydınlatma ve ışıklı sinyal cihazlarına, uyarı sinyali tertibatlarına ve üçgen kırmızı uyarı gerecine sahip olmalıdır.
Kamyon ve çekicilerde UNECE “AETR Anlaşmasına” veya Düzenleme (EEC)
uygun olarak takograf kullanılmalıdır. Ayrıca Araçlar, UNECE Düzenlemeleri’ne veya 92/24/EEC
direktiflerine uygun hız sınırlama aygıtına sahip olmalıdır.
Ağır ve uzun araçlar, UNECE düzenlemelerine göre arkayı yansıtan işaret plakalarına sahip olmalıdırlar.
Araçlar, EEC direktiflerine uygun bir arka aynaya sahip, olmalıdırlar. (Euro III vesonrası araçlar)
1971 yılından sonar üretilmiş tüm römorklarda 2 Butonlu Çözme Valfi ‘nin bulunması zorunludur.
Araçlar ile römorklar arasındaki bağlantıyı sağlayan çeki pleyti, kuplaj ve king-pim parçalarının boşluk ve aşıntı kontrolleri yapılır.
Araçlarda Egzoz sistemi hasarlı olmamalıdır. Ayrıca Egzoz Emisyon Ölçüm sonucu, araç sınıfına göre sınır değerler içerisinde olmalıdır.
Araçların havalı fren sistemi için kontroller gerçekleştirilerek fonksiyonellikleri test edilir.