Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürü M. Mehdi Gönülalçak, ADR süreciyle ilgili bilgi verdi. 1 Ocak 2014’den itibaren yürürlüğe giren Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik ile birlikte yol kenarı denetim istasyonlarında denetimlere başladıklarını belirten Gönülalçak, “Şu anda denetimlerde başlıca, araçların ve ambalajların kurallara uygun olarak işaretleme ve etiketlemelerinin yapılıp yapılmadığı, sürücülerin SRC5 belgesinin olup olmadığı ve diğer belge kontrolleri yapılıyor” dedi.
Şu ana kadarki değerlendirmelerde; tehlikeli madde taşımacılığı sektörünün ihtiyacını karşılayacak düzeyde SRC5 temel eğitimi, SRC5 tanker eğitimi, SRC5 Sınıf 1 (patlayıcı madde) ve SRC5 Sınıf 7 (radyoaktif madde) şoförün olmadığını kaydeden Gönülalçak, Tehlikeli Madde Taşımacılığı mesleki yeterlilik eğitimi kuruluşlarınca düzenlenen kurslara katılarak kurs tamamlama sınavlarında başarılı olan ve “Eğitim Tamamlama Belgesi”ni alan sürücülerin, kontrollerde bu belgelerini ibraz etmeleri halinde bu belgelerinin 15 Mayıs 2014 tarihine kadar SRC5 Belgesi muadili kabul edileceği hususunda bir düzenleme yapıldığı bilgisini verdi.
AB Twinning (Eşleştirme) Projesi
Tehlikeli madde taşımacılığı denetimlerini yapacak denetim elamanlarının eğitimi konusunda, Bütçesi AB Fonlarından karşılanan “Karayoluyla Tehlikeli Mal Taşımacılığına Destek” isimli bir AB Twinning (Eşleştirme) Projesi başlattıklarını belirten Gönülalçak, Projeyi, Polonya ve Litvanya Konsorsiyumu ile birlikte gerçekleştireceklerini söyledi. Bir milyon Avro bütçeli projenin Şubat sonuna doğru başlayabileceği bilgisini veren Gönülalçak, “Bu proje kapsamında eğitim konusunda birçok faaliyetlerimiz olacak, İçişleri Bakanlığı bünyesindeki Emniyet ve Jandarma Teşkilatı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bünyesindeki hudut kapılarındaki gümrük memurları, şehir merkezlerinde belediyelerdeki denetimle görevli zabıta memurları ve Bakanlığımız bünyesindeki yol kenarı denetim istasyonları elemanları bu eğitimleri alacak. Ciddi ve yeterli bir eğitim aldıracağız. Bu yıl bitmeden eğitimleri tamamlayacağız. Emniyetli taşımacılığı sağlamaya yönelik olarak denetimlerimizi sürdüreceğiz” şeklinde konuştu.
Çalışma grubu oluşturuldu
Mevcut araçların durumlarının yeniden değerlendirilmesi ve belgelendirilmesi için tüm tarafların (kamu, özel ve sivil toplum kuruluşları) içinde yer aldığı bir çalışma grubu kurulduğunu, çalışma gurubunda yer alacak kişilerin belirlendiğini söyleyen Gönülalçak, bu ekibin kısa süre içerisinde güvenli taşımacılık kriterleri için olmazsa olmaz kriterlerini ortaya çıkaracağını dile getirerek şöyle konuştu: “Mevcut araçları 2018 yılına kadar kademeli olarak belgelendireceğiz. ”
Gönülalçak, kara, hava, deniz ve demiryolundaki uygulamaların tek genel müdürlük çatısı altında toplandığına dikkat çekerek, karayolunun ardından denizyoluyla taşınan tehlikeli yükler için de mevzuat hazırladıklarını kaydetti. Mevzuatın yayınlanmasının ardından limanlarda da gerekli denetimlere başlayacaklarını belirtti. Ayrıca karayolu taşımacılığında ADR’ye taraf olmayan ülkelerle olan taşımalar için de mütekabiliyet esasının uygulanacağını söyleyen Gönülalçak, buna göre ADR kriterlerini talep etmeyen ülkeler için varolan taşımacılığın devam edeceğini ifade etti. Gürcistan’ın ADR’ye taraf olmamasına rağmen Türk plakalı araçlardan ADR şartı aramasını da araştırdıklarını belirten Gönülalçak, bu konuda gereğinin yapılacağını kaydetti.
Kimler Güvenlik Danışmanı olabilecek?
1 Eylül 2014 tarihinden itibaren tehlikeli madde faaliyetlerini gerçekleştiren işletmelerin Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı istihdam etmeleri veya güvenlik danışmanından hizmet almaları zorunluluğunu dile getiren Mehdi Gönülalaçak, bunun için uygulamada usul ve esasların belirlendiği tebliğin hazırlandığını ve yayımlanma aşamasında olduğu bilgisini verdi. Gönülalçak, Güvenlik Danışmanı eğitimi için şunları söyledi: “Güvenlik Danışmanlığı eğitimlerini Bakanlığımızdan yetki alacak eğitim kuruluşlarının vereceğini, bu kuruluşların eğitici ihtiyacının karşılanabilmesi için başlangıçta Bakanlığımız ile Hollanda Ulaştırma Bakanlığı işbirliği çerçevesinde yürütülmekte olan “Türk Limanlarında Tehlikeli Yüklerin (IMDG Kod Yüklerin) Taşınması ve Depolanması” konulu Proje kapsamında düzenlenecek eğitimin Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğiticisi Eğitimi olarak yapılmasına karar verilmiştir. Eğitim 17 Mart’ta başlayacak ve 10 gün sürecek. Kimler buraya katılacak? Belirlenen kriterler çerçevesinde şu ana kadar belirleyebildiğimiz, Bakanlığımızca yetkilendirilen; ADR kapsamında 44, IMDG Kod kapsamında 5 ve DGR kapsamında 5 eğitim kuruluşundan kriterleri sağlayan 19 eğiticinin katılması bekleniyor. Neye göre belirledik? Yayımlanmak üzere hazırladığımız Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hakkında Tebliğ kapsamında eğiticilerden istenen Yabancı Dil Seviye Tespit Sınavı’ndan 65 ve üzeri puan almış olmak maddesi ve Proje kapsamında yapılacak eğitim ve sınavın İngilizce yapılacak olması göz önünde bulundurularak, Yabancı Dil Seviye Tespit Sınavında İngilizceden en az 65 puan almış veya muadili belgesi olan ve mesleki yeterlilik eğiticisi olarak yetkilendirilen eğiticilerin bu eğitime katılabilmeleri kararlaştırıldı. Bir eğitici iki kursta eğitim verebilecektir. Bundan sonraki eğitim ve sınavlar Türkçe yapılacağından eğitici adaylarından yabancı dil seviye tespiti hususunda sadece İngilizce değil, ADR dilleri de diyebileceğimiz Fransızca, Rusça ve Almancadan da geçerli belgesi olanlar eğitimlere katılabilecekler.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı olmak için ise, üniversitelerin lisans bölümlerinden mezun olmak ve Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitimi Yetki Belgesine sahip eğitim kuruluşlarının düzenleyeceği eğitimleri alarak yapılacak sınavda başarılı olmak gerekiyor.”
Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi yönergesi yayınlanacak
Söz konusu yönetmelik gereği, tehlikeli madde taşımacılığı alanında faaliyet gösteren işletmelerin 1 Eylül 2014 tarihinden itibaren Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi almakla yükümlü olacağını belirten Gönülalçak, şöyle konuştu: “Bu hususla ilgili Usul ve Esasları Belirleme yönergesini yayımlama aşamasındayız. İlgili Yönerge yayımlandıktan sonra başvuruları alıp belgeleri düzenleyeceğiz. Amacımız, can, mal ve çevre emniyeti açısından her yönüyle güvenli bir tehlikeli madde taşımacılığını sağlamaktır.” Öte yandan, TSE’nin yanısıra, konteynerlerin ve taşınabilir basınçlı kapların test ve sertifikasyon işlemlerini yapmak üzere Türk Loydu Vakfı İktisadi İşletmesi’nin de yetkilendirildiği bilgisini de veren Gönülalçak, sektöre şu mesajı verdi: “Geri dönüş yok. Uluslararası taşımacılar kendisini hazırladı. Yurtiçi taşımacılığını da güvenli bir hale getirmemiz gerekiyor. Avrupalının canı can da bizimkisi can değil mi? Bunu sağlamaya çalışıyoruz. Hem ülke, hem insanımız kazanacak. İnşallah hep birlikte yapacağımız çalışmalarla bunları sağlayacağız.”