Dünya, ticaret savaşlarına sahne oldu
2019 yılına global anlamda damga vuran olay ise dünya ticaret savaşları oldu. ABD ve Çin arasındaki gerilim tüm dünyayı sardı ve ticaret olumsuz etkilendi. 2011 – 2018 arasında yüzde 4 oranında büyümüş olan dünya ticareti, 2019 yılında yüzde 3,4’de kaldı. 2020 yılında ise büyümenin yüzde 3,9 dolayında olması bekleniyor. 
Türkiye için 2019 yılı kabus gibi bir yıl oldu. Döviz, enflasyon ve faiz kıskacına giren Türkiye son çeyrekte toparlanmayı bildi ve yıla daha istikrarlı girdi. 2020 yılında Türkiye’nin yüzde 3’ün üzerinde büyüme tahminlerinin sahip olması, başta lojistik sektörü olmak üzere herkese güven veriyor.

Brexit, yeni bilinmeyenlere açık
İngiltere hükümeti, ülkenin 31 Ocak’ta Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılması süreciyle (Brexit) taşlar yerinden oynayabilir. İngiltere’siz bir AB’nin ekonomik olarak resesyona girmesi kaçınılmaz görünüyor. Hem AB hem de İngiltere için bu resesyon riski Türkiye’yi de etkileyebilir. Türkiye’nin en büyük ihracat kapısı Avrupa’daki bu gelişmeler, nakliyecilerin umudunu azaltan faktörler arasında. Diğer yandan AB’de rollerin değişmesine bağlı olarak, Türkiye önemini arttırabilir. Tam üyelik ve vize konusunda olumlu gelişmeler de yaşanabilir.

2020’de çevre yine ön sıralarda yer alacak
Türkiye’nin ulaşım politikalarının ekseninde Avrupa var. Avrupa’nın ulaşım ekseninde çevre ve sürdürülebilirlik var. Taşımacılığın toplam sera gazı emisyonlarının yüzde 27’sinden sorumlu tutuluyor. İklimin nötrlüğünü sağlamak için, karayolu, demiryolu, havacılık ve su kaynaklı taşımacılığın azalmasına katkıda bulunan ulaşım emisyonlarında yüzde 90’lık bir azalmaya ihtiyaç var. Geçişi finanse etmek için 100 milyar Euro; bir karbon sınır vergisi ve havacılık ile deniz yakıtları için vergi boşluklarının kapatılması öneriliyor.
Türkiye’de 2020 yılından itibaren yurtiçi taşımacılıkta sayısal takograf kullanılması zorunlu hale geliyor. Pazarın tam olarak oturmadığı yurtiçi piyasasının, uluslararası standartlara ulaşmasında önemli bir adım olacak. Yine aynı şekilde U-ETDS sistemi, yurtiçi pazarın ölçümlenmesini sağlayacak. Bu şekilde yurtiçi piyasasında yatırım, standartlar, ihtiyaçlar konusunda daha da net bilgilere sahip olunacak.

Hava kargo yukarı çıkıyor
Hava kargo sektörü 2012 yılından bu yana ilk kez 2019’da düşüş yaşadı. Yıllık yüzde 3.3 olarak hesaplanan talepteki düşüş 2009’dan sonraki en hızlı düşüş olarak görülüyor. IATA verilerine göre hava kargo miktarı 2018 yılında 63.3 milyon ton iken, bu rakamın 2019’da 61.2 milyon tona inmesi bekleniyor. Hava kargo trafiğinin 2020 yılında yüzde 2’lik bir artışla 62.4 milyon tona çıkması öngörülse de bu rakam 2018 yılının altında bir rakamı temsil ediyor. Kargo gelirleri de 2020 yılında 101.2 milyar dolar olarak öngörüldü.
Türkiye’de 2019 yılında İstanbul Havalimanı’nın açılmasıyla hava kargo pazarı bir geçiş dönemi yaşıyor. Turkish Cargo, İstanbul Havalimanı’na taşınana kadar tüm kargo operasyonlarını İstanbul Atatürk Havalimanı’ndan devam ediyor. Yolcu seferleri üzerinden gerçekleştirilen kargo taşımaları, İstanbul Havalimanı’ndan icra edilmeye devam etmesiyle, forwarding firmaları için ilave maliyet anlamına geliyor. Bu operasyonlar, karların iyice düştüğü bir dönemde firmaları zorladı. Yeni havalimanının tamamlanmasıyla birlikte, 165 bin metrekare kullanım alanına sahip Mega Hub’da, faaliyetlerini sürdürecek olan Turkish Cargo, birinci faz inşaatın bitmesiyle yılda 2 milyon ton, ikinci faz inşaatın tamamlanmasıyla da yılda 4 milyon ton kapasiteli bir terminale sahip olacak. Bu gelişmelerle birlikte İstanbul Sabiha Gökçen Hava Limanı’ndaki yük ve yolcu trafiği artış gösterdi. Sabiha Gökçen Hava Limanı, şehir havalimanı kimliğini kazandı. ISG, artan talebe karşılık altyapıdaki sorunlar da baş göstermesine karşın, ithalat ve ihracatçılara avantajlar sağlamaya devam etti. Yeni pist ile birlikte hava kargo altyapısının daha da iyileştirilmesi gerekiyor.

Kapıkule’den iyi ve kötü haberler geldi
Türkiye’nin en büyük geçiş kapısı olan Kapıkule, 2019 yılında yine beklemelere sahne oldu. TIR kuyruklarını sona erdirmek için yapılan modernizasyon çalışmaları da özellikle yaz aylarında geçişlerin yavaşlamasına neden oldu. Diğer yandan Kapıkule’de, Ekim ayında ihracat yönünde yüzde 30 artışla bin 200 TIR geçişi ile rekor kırıldı. İnşaat tamamlandığı zaman 8 çıkış peronu, 5 giriş peronu ve 24 adet dolum ünitesi olacak. 2020 yılının başından itibaren günlük bin 500 ihracat çıkışı hedefleniyor.
2019 yılında uluslararası nakliyecilerin kabusu haline gelen kotalar yine gündemde kaldı. UND yılın son ayında Brüksel’e bir çıkarma yaparak yeni bir eylem planını hayata geçirdi. Bu eylemlerin nasıl sonuç vereceğini 2020’de göreceğiz.

Taşımalar batıdan doğuya kayıyor
Bu yıl Avrupa’ya olan ihracat taşımalarımızda Avrupa ülkelerine başta Almanya yüzde -5, İtalya yüzde -13 ve Fransa yüzde -11 olmak üzere taşıma sayılarının düşmesi (ilk 9 ay) dikkat çekti. Ortadoğu taşımaları ise yüzde 11 arttı. Ortadoğu bölgesine yapılan ihracat taşıma sayılarında Ocak-Eylül toplamında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11 artış yaşandı. Ortadoğu ülkelerinde Irak’a, Suriye’ye ve İran’a taşımalar daha istikrarlı devam etmesine rağmen, körfez ülkelerine yapılan taşıma sayılarında düşüşler görüldü. Rusya ve Orta Asya ülkelerine yapılan ihracat taşımalarında ise Ocak-Eylül toplamında yüzde 15 oranında artış sağlandı. Özbekistan’a yüzde 26, Türkmenistan’a yüzde 22, Kazakistan’a yüzde 55, Kırgızistan’a yüzde 73 oranında artışlar dikkat çekti. Türki Cumhuriyetlerde yaşanan artış Rusya transit ve Kazakistan transit belgelerinin de erkenden bitmesine sebep oldu ve kısa sürede temin edilememesinin de olumsuz sonuçları yaşandı. BDT ve Orta Asya ülkelerini incelediğinde bu bölgelere genel olarak artış yaşandı.

Avrupa’da düşecek, Türkiye’de çıkacak
Avrupa ticari araçlar pazarında yükseliş 2019 yılında durdu. 2020 yılında pazarın yüzde 15 dolayında gerilemesi bekleniyor.  Avrupa kamyonların yaş ortalaması dünyanın gerisinde olmasına karşın yine de yaşlı olarak görülüyor. Kamyonların şu anda Avrupa Birliği’nde ortalama yaşı 12,4. 2020 yılındaki daralma da göz önünde bulundurulursa kamyonları gençleştirmek öteleneceğe benziyor.
Türkiye ticari araç pazarı ise AB’ye göre daha yaşlı ve daha çok potansiyeli barındırıyor. 5 yıldır aralıksız düşen ticari araçlar pazarı 2019 yılında yüzde 50’nin üzerinde düşüş yaşadı. 2020 yılında pazarın toparlanması ve ticari araçlar sektöründe yüzde 15 ila 50 arasında bir büyüme beklentisi var. Beklentinin arkasında kamyon tarafından bekletilen yatırımlar ve finansman koşullarının iyileşmesi görülebilir.

Cuma şahane ama lojistik sınavda kaldı
2019 yılının çarpıcı olaylarından biri de dünyada “Kara Cuma”, Türkiye’de “Şahane Cuma” ismi verilen alışveriş kampanyasında, 4,7 milyar TL kartlı ödeme gerçekleşti. Kartlı ödemeler içindeki internetten ödeme payı ise rekor kırarak yüzde 30 seviyesine ulaştı. Asıl önemli olan ise e- ticaretteki bu gelişmeye kargo firmalarının ayak uyduramaması oldu. Bir hafta boyunca kargo firmaları yeni alımı durdurdular. Şubeler ağzına kadar gönderilerle dolup taştı. Özetle Cuma şahane idi ama lojistik sınavda kaldı.