Ağır nakliyede kullanılan lowbed treylerler, standartların dışında, normal yarı römorklarla taşınamayacak büyüklükte, uzunlukta, genişlikte veya tonajda olan yüklerin taşınmasını sağlayan yarı römorklara deniliyor.

İthalattan yerliye

Türk treyler sanayisi özellikle 2000’li yılların ardından lowbed üretiminde önemli bir büyüme sağladı. Düne kadar ithalat yoluyla tedarik edilen lowbedler, artık yerli olarak nakliyecilere hizmet veriyor. Üç akstan 10 aksa kadar çeşitli ebatlarda, uzayabilir ve dümenlenebilir şekilde üretilen lowbedler her türlü yük için özel olarak tasarlanıyor. Örneğin düne kadar rüzgar gülü taşımaları için 45 metreye uzayabilen lowbedler yeterli iken, her geçen gün yüklerin uzamasıyla günümüzde 55 metreye uzayabilen lowbedlere ihtiyaç oluyor.

Türkiye’den 40 ülkeye ihracat

Türkiye’de; Tırsan, Yalçın, Özgül, Serin’in lowbed üretim kapasiteleri toplamda binli adetleri geçmiş durumda. Türk treyler sanayisi de her geçen yıl hem üretim çeşidini hem de ihracat adetlerini arttırıyor. Geçtiğimiz yıl 133 adet yurtiçine 346 adet ise yurtdışına olmak üzere toplamda 479 adet satış gerçekleştirildi. Söz konusu ihracat pazarları arasında AB’nin de yer alması ürünlerin kalitesini gösteriyor. Gelinen noktada 40’tan fazla ülkeye lowbed ihraç ediliyor.

Treyler sanayinin ihracat pazarlarında yaşadığı en önemli sorunlarından biri yapılan kalitesiz ihracatlar olarak öne çıkıyor. Yapılan kalitesiz ürünler Türk Malı imajını olumsuz etkiliyor. Bunun için denetimlerin arttırılması gerekiyor. Diğer yandan yurtdışında yapılan fuarlarda treyler firmalarına daha çok destek sağlanmalı.

Lowbed, treyler üretimi içerisinde en fazla bilgi birikimi gerektiren ürünlerden biri. Öyle ki her ürünün ayrı bir gereksinimi var. Ayrıca işçiliğin en çok kullanıldığı ürün olması da lowbedi daha ayrıcalıklı kılıyor.

Dışa bağımlılığın önüne geçilmeli

Lowbed’in en önemli ekipmanı dingil, fren ve dümenleme sistemi. Türk treyler yan sanayisi ne yazık ki bu konuda istenilen boyutta değil. Lowbed ekipmanlarının ortalama yüzde 40’ı yurtdışından tedarik ediliyor. Bu konuda Yalçın Dorse Sahibi Yalçın Şentürk, dışa bağımlılığın önüne geçmek için yerli dingil konusunda her türlü desteği vermeye hazır olmalarına karşın bu konuda istenilen girişimlerin olmadığına dikkat çekiyor. Şentürk, konu hakkında şunları söylüyor: “Bir elin nesi var, iki elin sesi var. Yapın bu dingili, dünyaya satalım. Türkiye’deki üreticilerin bu kapasitesi var. Önce kar diye düşünürsen bu iş olmaz. Kaval baka baka değil çala çala öğrenilir.” 

Lowbed üreticilerinin en büyük sınavı

Lowbed üretiminin zirve noktasını ise modüler sistemler  ve kendinden tahrikli araçlar olşuturuyor . 150 ton ve üzeri yükler için tasarlanan modüler araçların üretiminde daha çok Avrupa söz sahibi. Türkiye’de bu konuda Tırsan Cometto ile yaptığı işbirliği ile önemli bir adım attı. Yalçın Dorse de bu konuda çalışmalara başladığını duyurdu. Lowbed üreticileri bu büyük sınavı verdiğinde Türk treyler sanayisinde çok önemli bir eşik daha geçilmiş olacak. Şüphesiz modüler araçların üretilmesiyle Türk nakliyecilerinin eli daha da güçlenecek.

 

Yıllara göre TREDER Üyelerinin lowbed üretimi

Yıl                          Yurtiçi                 Yurtdışı                      Toplam

2011                      137                        178                        315

2012                      117                        339                        456

2013                      177                        396                        573

2014                      133                        346                        479