Türkiye ağır vasıta pazarı son yıllarda en kötü dönemlerini yaşıyor. Özellikle kamyon, çekici ve treyler satışı 2011 yılından itibaren düşüş grafiğini sürdürüyor. Bu yılın Ocak-Eylül döneminde kamyon, çekici satışları yüzde 17 oranında azaldı. Asıl dikkat çekilmesi gereken nokta ise son 3 yılda pazardaki düşüşün yüzde 55 seviyesinde gerçekleşmesi oldu. Treyler piyasası ise en büyük darbeyi aldı. 2011 yılında 27 bin adet olan treyler pazarı, 2017 yılında 15 bin adetlere düşmüş durumda. Kan kaybının artarak devam ettiğini söylemek mümkün.  Treyler pazarının bu yıl 12 bin adetlerde kapanması öngörülüyor.

Nakliyeci yatırım yapamıyor
Ağır vasıta pazarın bu denli düşmesinde nakliye sektörünün içinde bulunduğu zor durumun etkisi var. Nakliye sektörü son yıllarda yatırım yapmakta zorluk çekiyor. Bunun belli başlı nedenleri arasında; ithalat ve ihracat arasındaki artan dengesizlik, maliyetlerin artması, kredi faizlerinin yükselmesi, uluslararası rekabet ve nakliyecilere getirilen tarife dışı engeller var. Bütün bunların sonucunda nakliyeciler yatırım güçlüğü çekiyor.
31 Ekim tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan KDV indirimi kararıyla hem nakliyecilerin finansman konusunda elinin rahatlatılması hem de ağır vasıta pazarının hareketlenmesi  amaçlanıyor. Yılın son dönemlerinde alınan bu kararın etkilerini ağır vasıta markalarından öğrendik.


Ağırdan çok hafif ticariye faydası olacak
KDV indirimi markalar tarafından olumlu karşılanmasına karşın, bu teşvikin yeterli olmayacağı görüşünde herkes hem fikir. KDV indiriminden bireysel kullanıcıların daha fazla faydalanacağı bu yüzden hafif ticari araçlarda etkisinin belirgin olacağı belirtiliyor. Diğer yandan kamyon ve çekici parkının yüzde 95’lik bölümüne sahip filoların oluşturduğu ağır vasıta pazarında KDV indiriminin etkisi sınırlı sayıda olacak. Kaldı ki KDV indirimi kimi firmalar için dezavantaj yaratmış durumda. Yıl sonunda  KDV kullanmak için araç almayı planlayan firmalar alım planlarını erteleyebiliyor.

Takaslı satışları zora soktu
KDV teşvikinin yalnızca sıfır araçlar için değil ikinci araçlar için de uygulanması nedeniyle; ikinci el piyasasında kaotik bir ortam oluşuyor. Yıl içinde yüzde 18 KDV ile alınan bir aracın yüzde 1 KDV ile satılması veya tersi durumu bayiler ve alıcılar zora durumda kalabiliyor.

Treyler sektörü neden dışarıda bırakıldı!
KDV indiriminden treylerin muaf olması da ayrı bir sorun olarak görülüyor.  Birbirinden ayrı düşünülmeyecek bu iki araç alımı genellikle aynı dönemde yapılıyor.  Ticari araçlarda yapılan indirimin anlam kazanması için treyler sektörünün de dahil olması gerekiyor.

Mercedes-Benz Türk İcra Kurulu Başkanı Süer Sülün:Kredi faizlerinin düşürülmesi ile de desteklenmeli
31 Ekim tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan KDV indirimi kararının hem tüketici hem de markalar adına olumlu bir adım olduğu kanaatindeyiz. Mercedes-Benz Türk olarak tüm seneye baktığımızda ise pazardaki daralmaya rağmen birinciliğimizi elden bırakmıyor ve bu konumumuzu korumak için çalışmalarımıza devam ediyoruz.  Pazarı canlandırmak, sektör oyuncularının ve potansiyel müşterilerin motivasyonunu artırmak adına yapılan bu tür girişimleri her zaman destekliyoruz ve bunun gibi çalışmaların devam ettirilmesi gerektiği görüşündeyiz. Cumhurbaşkanlığı kararı ile sağlanan KDV desteğinin süresinin uzatılması ve kredi faizlerinin düşürülmesi ile de desteklenmesi halinde potansiyel müşterilerin bekleme aşamasından aksiyon alma aşamasına geçeceğini öngörüyoruz.

Scania Satış Müdürü Gökhan Altun: Bu desteğe, ağır vasıta pazarının gerçekten çok ihtiyacı vardı
KDV indirimi, pazar tarafından oldukça olumlu karşılandı. Eylül ve Ekim aylarındaki durgunluktan sonra Kasım ayı hareketli başladı ancak faiz oranlarının yüksekliği yatırım yapmak isteyenler için engel oluşturmaya devam ediyor. Acil araç ihtiyacı olup 2.el araçlar ile çözüm arayanların ve 2019 yılında yatırım yapmayı planlayanların bir kısmının yatırım kararlarını öne çekerek, bu 2 ay içerisinde KDV indiriminden yararlanacaklarını düşünüyoruz. Bu desteğe, ağır vasıta pazarının gerçekten çok ihtiyacı vardı. 2016 yılından bu yana ertelenen talepler toplam pazarın son 10 yıllık ortalama olan 25 bin adedin altında gerçekleşmesine yol açıyordu. Bu yıl da iyi başlamasına rağmen, kurlardaki yukarı yönlü hareketin başlamasıyla 2009 yılındakine benzer aylar yaşamaya başlamıştık ki KDV indirim paketi açıklandı. 2019 yılının bu yıla nazaran daha durgun geçeceği öngörüsüyle, bu destek süresinin yeni yılda da bir süre daha devam etmesinin hem müşterilerimiz hem de ağır vasıta sektörü açısından önemli olacağı kanısındayız. 

 
MAN Kamyon ve Otobüs Ticaret A.Ş. Kamyon Satış Direktörü Serkan Sara:
Teşvikin uzatılması, piyasanın yeni KDV oranlarına göre yeni bir dengeye oturması gerekiyor
KDV teşviki, ihtiyaç yüzünden araç alması gereken müşterilerimizin (KDV pozisyonu uygun olan firmalar ya da daha net söylemek gerekirse fazla KDV’si çıkmayacak firmalar) alım planlarını öne çekmelerine vesile oluyor. Kurların 1 -1,5 ay önceye kıyasla ciddi oranda geri gelmesi, halen yüksek olan banka faizlerinin nispeten düşüşe geçmesi ve firmaların yılsonu kampanyaları, 2019 yılının ilk çeyreğinde alım yapmayı planlayan müşterilerin alımlarını 2018 senesine kaydırmalarına vesile oluyor.
Aynı teşvik, ihtiyaç yerine KDV kullanmak için araç almayı planlayan müşterilerin ise araç alım planlarından vazgeçmesine veya alım planlarını ertelemesine neden oluyor. Ticari araç pazarında yılsonunda bu tip vergi pozisyonu nedeniyle ciddi anlamda alım yapılmaktadır. KDV teşviki bu tip alımların azalmasına sebep olmaktadır.
KDV teşvikinin yalnızca sıfır araçlar için değil ikinci araçlar için de uygulanması nedeniyle; ikinci el piyasasında kaotik bir ortam oluşmuş, bu da müşterilerde takaslı işlerde uzlaşılmasını zora sokmuştur. KDV teşvikinin de çok sınırlı bir süre için uygulanıyor olması; piyasanın oturması, müşterilerin ve firmaların yeni fiyat seviyelerine uyum sağlayabilmelerine çok fazla olanak tanımamıştır. Yüzde 1 ile alınan aracın yüzde 18 KDV ile satılması veya stoklarda bulunan yüzde 18 KDV ile alınmış aracın 2018 sonuna kadar yüzde 1 ile satılacak olmasına karşılık, likidite sorunu ve belirsizlik yaratmaktadır.
KDV teşviki, uluslararası taşımacılık yapan firmalar gibi ödediği KDV’yi daha sonra geri alan firmalarda ilk yatırım maliyetini ve dolayısıyla da kredi tutarı ve oluşacak faiz giderini düşürmesi sebebiyle olumlu etki yaratmaktadır.
Destek devam etmeli mi?
Teşvikin devam edip etmemesi konusunda fikir beyan etmek için erken olmakla beraber, teşvikin uzatılması, piyasanın yeni KDV oranlarına göre yeni bir dengeye oturması ve teşvikin tam anlamıyla etkilerini göstermesi için elzem gözükmektedir.
 
DAF Türkiye Genel Müdürü Gregor Van Der Mark: Sınırlı etki olacaktır
KDV indiriminin satışlara doğru bir etkisi olmayacağını düşünüyoruz. Ancak bireysel kullanıcılar olarak sınırlı bir etkiden bahsedebiliriz. Bunun yanında sözleşmelerin döviz üzerinden yapılması daha faydalı olacaktır.
 
Ford Trucks Türkiye Direktörü Burak Hoşgören:
KDV indiriminin pozitif etkisi var ancak destekler attırılmalı

31 Ekim itibari ile yürürlüğe giren, 31 Aralık’a kadar geçerli olacak, ticari araçlardaki KDV’yi yüzde 18’den yüzde 1’e indiren yeni yasa ile 3. çeyrekte yüzde 70 kadar küçülen kamyon ve çekici endüstrisindeki bu daralmanın yüzde 50 seviyelerine gerileyeceğine ve endüstriye pozitif etkisi olacağını düşünüyoruz. Bu artış ile; endüstrideki büyümenin yarısının 2019 ilk çeyrekte yapılacak alımların öne çekilerek gerçekleşeceğini, diğer yarısının da indirimin etkisiyle ekstra satış olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz.
Öncelikle, ağır ticari endüstrisinde kamyon ve çekici müşterilerinin yaklaşık yüzde 95’ini filo müşterileri oluşturuyor. Bu müşteri grubu, halihazırda KDV ödemesini uzun vadede geri alabiliyor. Bu sebeple sektörü desteklemek adına KDV desteğinin uzatılması ile birlikte mevcut ÖTV desteğinin kapsamının arttırılarak binek grubundakine benzer şekilde koşulsuz olması ve hurda teşviğinin de içeriğinin Ağır Ticari araçlar gibi yüksek fiyat etiketine sahip araçları destekleyecek şekilde zenginleştirilmesi gerekiyor. Fakat sektörü asıl canlı tutacak ve destekleyecek hamle kredi faiz oranlarının düşürülerek firmalarının borçlanma yükünü azaltmak olacaktır.
 
Iveco Pazarlama ve Ürün Müdürü, Genel Müdür Yardımcısı Tansu Giz:
En büyük etki hafif ticari araçlarda olacak

KDV indirimi genel anlamda piyasaya bir heyecan getirdi. En azından piyasada durgunluktan dolayı artan stok miktarının azaltılmasına destek olacak diye tahmin ediyoruz.
Biz en büyük etkinin hafif ticari araçta, özellikle bireysel kullanıcılar için etkili olacağını düşünüyoruz. En az etkinin ise ağır vasıtada gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Zira ağır vasıta segmentinde kurumsal müşteri sayısı fazla olup bu kurumsal müşteriler için KDV mahsuplaşmadan dolayı gider olarak görülmemektedir.
Iveco olarak Daily araçlarımızda biz de kalan yüzde1 KDV’yi ödüyoruz. Daily segmentinde KDV kampanyasının satışları yüzde 20 kadar etkilemesini bekliyoruz. Destek süresinin sınırlı olması gerektiğini düşünüyoruz, zaten bir süre sonra piyasa normale dönecektir.